Gümüş Dizisinin Arap Kamuoyuna Etkileri

Türk ve Arap toplumlarının birbirlerine bakışı, Osmanlı

İmparatorluğunun çöküşünden itibaren pek olumlu sayılamazdı. Arap toplumunda

sömürgeci güçlerce, Türk toplumunda Batıcı bir anlayışla düzenlenen eğitim

müfredatı iki tarafın birbirine karşı olumsuz bakışını kışkırtmaktaydı. Türkiye’nin

siyasi ve ekonomik bir güç olarak bölgede belirginleşmesi, bölgenin kültürel

hayatına kendi ürünlerini sunmasıyla da gelişmektedir. Bu bağlamda makalemizde,

Arapça’ya çevrilerek Ortadoğu’da yayınlanan Gümüş dizisi özelinde, Türk

dizilerinin Arap toplumuna ne tür etkiler yaptığını irdelenecektir. Geleneksel

değerlerle Modern çağın değerleri arasında kalan Arap toplumu, Türk dizilerinde

sunulan Müslüman-Modern hayat tarzına temayül göstermektedir. Türkiye dizileri

sayesinde elde ettiği bu popülariteyi ‘yumuşak güç’ kavramı çerçevesinde

değerlendirebildiği takdirde bahsi geçen coğrafyada aşinalık, sempati, prestij, pazar

ve etkinlik imkanları kazanacaktır. Bu çalışmada özelde Gümüş dizisinin, genelde

Türk dizilerinin Arap kamuoyuna etkileri sosyal medya üzerinden incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Arap Toplumu, Gümüş Dizisi, Türk Dizileri, Yumuşak Güç,

Geleneksel Değerler, Muhafazakar Öfke, Sosyal Medya, Popüler Kültür.

Effects of Gumus-Noor Series onto the Arab Public: A Social

Media Study

Abstract

Since the corruption of Ottoman Empire, the view of Turkish and Arab

people is not regarded quite positive. The education system had been provoked this

sight in the Arab people which set up by Colonialists and in the Turkish people set

up by the sense of Westernist. Global forces’ indirect involvement to the region

where shelted important part of world’s oil reserves during decades and their direct

intervention after of 90’s by the Afghanistan and Iraq invasions caused similar

resistances to these global super-powers by the governments and peoples living in

the area. Crystallizing of Turkey as a political and economic power in the region has

been developing by the means of presentation of own products to the region’s

cultural life. In this context, this article will explicate in the case of Gumus Serial

which translated to Arabic and broadcasted in the Middle East effects of Turkish

serials to the Arab people. The Arab people between traditional values and values of

Modern era especially in Yemen, Saudi Arabia and Palestine etc. has been tending

to the Muslim-Modern life style is showed in Turkish serials. Turkey if evaluate the

obtained popularity thanks to its series in the framework of concept ‘soft power’ will

gain familiarity, sympathy, prestige, market opportunities and effienciency in the

mentioned geography. In this study, the effects of Gumus series specificly, generally

Turkish series on Arab public has examined via social media.

Key Words: Arab People, Nur Soap Opera, Turkish Serials, Soft

Power, Traditional Values, Conservative Anger, Social Media, Popular Culture.

Giriş

Medya günümüz toplumunu yönlendiren dördüncü kuvvet olarak

görülmektedir. Medyanın toplumu biçimlendirici ve dönüştürücü etkisi

günümüz Arap toplumlarında daha da şiddetli şekilde ortaya çıkmaktadır.

Uydu kanalları ve sosyal medya imkanlarının artmasıyla, Arap halkları

onyıllardır esaretinde yaşadıkları düşünsel, yönetsel, siyasal cendereleri

zorlamaya başladılar. Türk dizileri de Arap toplumunda büyük beğeniyle

izlenmekte ve toplumun geniş kesiminden çok farklı tepkiler almaktadır. Bu

makalenin konusu olan Gümüş dizisi1 Arap televizyonlarında yayımlanan ilk

Türk dizisi olması sebebiyle ayrıca incelenmeye değerdir. Dizinin

başkarakterlerinden Gümüş’ün, Arap dünyasındaki ismiyle Nur’un, modern

bir külkedisini andıran yaşamöyküsü Türk izleyicisine pek cazip gelmemişti.

O yüzden 100 bölümden sonra devam edemedi. Pembe dizi, asıl patlamayı

Arap Yarımadası’nda yaşadı. Bu durum o kadar ilgi çekti ki, hakkında

yazılan onca makalenin üzerine bu durumu ele alan bir belgesel 2010 yılının

Haziran ayında çekildi.2 Bu dizinin boşanmalara neden olması bir yana

diziyi yayımlayanlar hakkında idam fetvası isteyenler bile çıkmıştır.

Çalışmada Türk dizilerinin Arap halklarının hayranlığını neden kazandığı,

bu bölgedeki Muhafazakar kesimin Türk dizilerine neden öfke duyduğu

araştırılarak, Modern-Müslüman Türk toplumu söylemine katkı olarak ve bir

Yumuşak Güç öğesi olarak Türk Dizilerinin rolü Gümüş Dizisi özelinde

incelenmiştir.

Türk dizilerinin Arap dünyasında karşılaştığı ilgi, pek çok araştırmacı

tarafından bir uluslararası ilişkiler kavramı olan ‘yumuşak güç’ açısından

değerlendirilmiştir. Bir ülkenin yumuşak gücü esas olarak üç kaynağa

dayanır: Kültürü, siyasi değerleri ve dış politikası.6 Yumuşak güç, istenileni

zor ya da ücretle değil de cazibe yoluyla elde etme kabiliyetidir.7

Uluslararası politikada, yumuşak güç üreten kaynaklar büyük ölçüde bir

organizasyon ya da ülkenin kültürünü ifade eden değerlerinden oluşur.8 Türk

dizileri Arap halklarında bir tür özdeşleşme duygusu yaratarak, Türkiye

lehine ‘yumuşak güç’ etkisi oluşturmaktadır.