İspanyolca Grammer

ispanyolca tanım edatları
Latin dillerinde ismin cinsini tanımlayan edatlara bu adı veriyoruz. Bir türk olarak düşündüğünüzde çok garip gelecekdir. Fakat İspanyol dilinde hiçbir ismi cümle içinde tanım edatı olmadan kullanamazsınız.

İspanyol dilinde isimlerin cins bakımından ayrıldığını öğrenmiştik.
Erkek Karakterli İsimler
Bayan Karakterli İsimler

Belirli Tanım Edatı;

Eğer bahsi geçen isim belli ise, belirli tanım edatları kullanırız

İngiliz dilindeki "the" ekinin görevini yaparlar.

Belirsiz Tanım Edatı;

Eğer bahsi geçen isim belli değilse belirsiz edatları kullanırız

İngiliz dilindeki "a" ekinin görevini yaparlar

Erkek Karakterli Edatlar

Erkek Karakter
Tekil
Çoğul

Belirli Tanım Edatı
El
Los

Belirsiz tanım Edatı
Un
Unos

El banco/Bir banka

Yukarıdaki cümlede belirli bir bankadan bahsedilmekte

Un banco/Herhangi bir banka

Yukarıdaki cümlede herhangi bir bankadan bahsedilmekte.



İsim çoğullaştırıldığında tanım edatı'da çoğullaşmak zorundadır.


Los bancos/ Çoğul Belirli Bankalar

Unos bancos/Çoğul Herhangi Bankalar

El libro/Belirli bir kitap

Un libro/Herhangi bir kitap


Los libros/Çoğul Belirli Kitaplar

Unos libros/Çoğul Belirsiz Kitaplar


Tanıdığınız bir köpeği anlatıyorsunuz

El perro/Bir köpek


Herhangi bir köpeği anlatığınızda

Un perro/Herhangi bir köpek


Los perros/Çoğul Belirli Köpekler

Unos perros/Çoğul Belirsiz Köpekler


Dişi Karakterli Edatlar

Bayan Karakter
Tekil
Çoğul

Belirli Tanım Edatı
La
Las

Belirsiz tanım Edatı
Una
Unas

La casa/Bir ev

Una casa/Herhangi bir ev


Las casas/Çoğul Belirli Evler

Unas casas/Çoğul Belirsiz Evler


La mujer/Bir kadın

Una mujer/Herhangi bir kadın


Las mujeres/Çoğul Belirli Kadınlar

Unas mujeres/Çoğul Belirsiz Kadınlar


Genel bir kanun değil ama isim "o" eki ile sonlanıyorsa isim erkek karakteri, "a" eki ile sonlanıyorsa isim bayan karakteri taşıyordur.

ispanyolca geniş zaman 1
AR ER IR
o o o
as es es
a e e
amos emos imos
ais eis is
an en en

İspanyol dilinde kullanılan bütün fiiller yukarıda gördüğünüz üç çekimle sona ermektedir. Bunlar "ar,er,ir".
İspanyol dilinde kullanacağınız bütün zamanlarda bu bilgi size referans olacaktır. Geniş zaman kulanımda ise yukarıda görüldüğü gibi fiilin bittiği çekime göre fiile farklı ekler getirilmektedir. İspanyol dilinde fiilin çekimi her şahışa göre farklı biçim almaktadır.

Yıllardır beyinlerimiz ingiliz dili tarafından yıkandığından bunu ilk bakışta kavramamız zor olabilir.

Olay aynen dilimizdeki fiil çekimi gibi gerçekleşir.

Mesela geniş zaman kullanarak "sevmek" fiilini şahışlara uygulamak istediğinizde ne yaparsınız.

Öncelikle "sevmek" fiilinin mastar ekini çıkartırsınız.
Elinizde fiilin kökü olan "-sev" kalır.
Sonrada tüm şahışlar için bu fiili çekmeye başlarsınız.


Ben severim.
Sen seversin.
O sever.
Biz severiz.
Sizler seversiniz.
Onlar severler.



Bunu şimdi ispanyol dilinde gerçekleştirelim.

Öncelikle "sevmek" anlamına gelen "amar" fiilinin
köküne ulaşalım.

"ar" ekini çıkartığımız takdirde köke ulaşırız.

Elinizde fiilin kökü olan "-am" kalır.
Yukarıda sunduğumuz tabloda geniş zaman içerisinde "-ar" bitimli fiillerin köklerine eklenecek olan ekler sunulmuştur.
Bunlar ;

o
as
a
amos
ais
an

Elimizde bütün araçlar olduğuna göre şu işi bitirelim.

Am o
Am as
Am a
Am amos
Am ais
Am an

---

ispanyolca geniş zaman(2) kurallı fiil çekimleri
Adım1:
Fiilimizin hangi ek ile bittiğine bakarız.
İspanyol dilinde bütün fiiller

ar
er
ir

eklerinden biriyle sonlanırlar

Adım2:
Fiilin hangi ekle bittiğine bakarak geniş zaman için gerekli şahış çekimlerini ekleriz.


Elimizde "Tomar" fiilinin olduğunu düşünelim.
Bu fiil "ar" ile bitmiştir.

Geniş zaman bize "ar" sonlular için bir şahış ekleri grubu vermiştir.

Bunlar;

o
as
a
amos
ais
an

ekleridir.

Bu bilgiler elimizde olduğuna göre filimizi geniş zamanda kullanabiliriz.



Filimizin kökünü alırız. Türkçe karşılığı "Almak" anlamına gelen Tomar fiilinin kökü "Tom" olmaktadır.
Geniş zaman için öngörülen ekler köke eklenir.

Tomo
Tomas
Toma
Tomamos
Tomais
Toman

Türkçe karşılıklarını ise aşağıda sunmaktayız.

Ben alırım
Sen alırsın
O alır
Biz alırız
Siz alırsınız
Onlar alırlar


Şimdi yeni bir örnek daha yapalım.

Elimizde "Deber" fiilinin olduğunu düşünelim."Zorunda olmak" anlamına gelen "Deber" fiilini geniş zaman içerisinde kullanacağız.

"Deber" fiili "er" ile sonlanmaktadır.Elimizdeki bu bilgi bizi geniş zamanda er bitimlilere eklenecek şahış eklerine götürecektir.Bunlar;

o
es
e
emos
eis
en
ekleridir.

İzlenecek yeni adım ise fiilimizin köküne ulaşmak olacaktır.
"Deber" fiilinin kökü görüldüğü üzere "Deb" olmaktadır.
Geniş zaman için öngörülen ekler köke eklenir.

Debo
Debes
Debe
Debemos
Debeis
Deben

Türkçe karşılıklarını ise aşağıda sunmaktayız.

Ben zorundayım.
Sen zorundasın.
O zorunda.
Biz zorundayız.
Siz zorundasınız.
Onlar zorundalar.



Bu noktada basit uyarılar yapmak istiyoruz.

Fiilin kökünün alınması uygulamasında yapılan iş, fiilin sonundaki "ar,er,ir"" eklerini çıkartmaktır.


Amar: Bu fiilin kökü "Am "
Abrir: Bu fiilin kökü "Abr"
Deber: Bu fiilin kökü "Deb"


Amar Deber Abrir
Amo Debo Abro
Amas Debes Abres
Ama Debe Abre
Amamos Debemos Abrimos
Amais Debeis Abris
Aman Deben Abren

---

ispanyolca geniş zaman(3) kurallı fiiller
Aşağıda sunulan fiilerin tümü geniş zaman içerisinde kurallı fiil özeliği taşımaktadır.


Llevar
Desayunar
Mirar
Ayudar
Contestar Gastar
Acabar
Cambiar
Completar
Buscar Preguntar
Saludar
Vender
Comprar
Partir Trabajar
Dibujar
Cenar
Meter
Fumar Tocar
Beber
Lavar
Subir
Llegar Esperar
Explicar
Exportar
Abrir
Vivir

---

ispanyolca geniş zaman(4) kurallı fiil çekimleri
Hablar Cantar Tomar
Hablo Canto Tomo
Hablas Cantas Tomas
Habla Canta Toma
Hablamos Cantamos Tomamos
Hablais
Cantais Tomais
Hablan Cantan Toman
Escribir Recibir Vivir
Escribo Recibo Vivo
Escribes Recibes Vives
Escribe Recibe Vive
Escribimos Recibimos Vivimos
Escribis Recibis Vivis
Escriben Reciben Viven
Vender Leer Meter
Vendo Leo Meto
Vendes Lees Metes
Vende Lee Mete
Vendemos Leemos Metemos
Vendeis Leeis Meteis
Venden Leen Meten

---

ispanyolca ser ve estar
İki fiilde ispanyol dilinin temel taşları olarak görülmektedir. İki fiil de "olmak" anlamına gelmektedir.Tabii bazı farklar vardır. Bu farklara geçmeden önce fiillerimizin geniş zaman çekimlerini hatırlayalım.

SER ESTAR
Soy Estoy
Eres Estás
Es Está
Somos Estamos
Sois Estáis
Son Están

"Ser" fiilinin kullanım alanları;
Nerede yaşadığınızı ifade etmek için;


Soy de Turquia Ben Türkiye de yaşıyorum

Hangi ulusdan olduğunuzu ifade etmek için;

Soy de Turco Ben Türküm

Bir nesnenin hangi maddeden yapıldığını ifade etmek için ;

La casa es de adobe. Bu ev tuğladan yapılmış
¿De qué material es la mesa? Bu masa hangi maddeden yapılmış
Es de madera. Tahtadan


Bir nesnenin yada kişinin fiziksel karakterini ifade etmek için;


El hielo es frio Buz soğuktur.


Bir kişinin mesleğini ifade etmek için;


Soy estudiante Ben öğrenciyim
¿Cuál es tu trabajo? Mesleğiniz nedir ?
Soy carpintero Halıcıyım

Zamanı ifade etmek için;


Son las tres Saat üç
Son las dos. Saat iki
¿Qué día es hoy? Bugün günlerden ne ?
Hoy es lunes. Bugün pazartesi
¿Qué fecha es hoy? Bugünün tarihi ne ?
Es el cinco de mayo. MAyısın beşi

Sahipliği ifade etmek için;


¿De quién es la pluma? Bu kalem kime ait ?
Es de Emilio. Emilio ya ait

Devamlı durumları ifade etmek için;


Soy contento Ben hoşnutum
Lupe es sana. Luisa sağlıklıdır

"Estar" fiilinin kullanım alanları;
Yer belirtme görevi;


¿Dónde estás? Nerdesin?
Estoy en el laboratorio. Labaratuvardayım
¿Dónde está Chile? Chile nerede?
Chile está en América del Sur. Amerikanın güneyinde
Mario esta a casa Mario evde.

Devamlı olmayan durumları ifade etmek için;


¿Cómo está la sopa? Çorba nasıl olmuş ?
La sopa está fría. Soğuk
¿Cómo estás tú? Nasılsın ?
Estoy muy bien, gracias. İyiyim

Bu noktada bir açıklama yapalım, yukarıdaki örnekler devamlı durum değildirler.Mesela çorba her zaman soğuk mudur yada halini hatrını sorduğunuz kişi her zaman iyi durumdamıdır.

Juan es guapo. Juan her zaman güzel
Juan está guapo Juan bugün güzel görünüyor

Somos optimistas. Biz her zaman çıkarcıyız.
Somos optimistas. Biz şu anda çıkarcıyız.

Lupe es sana. Lupe sağlıklı bir insandır
Lupe está sana. Lupe bugün sağlıklı görünüyor.

Soy de Texas Ben Texas danım
Eres de Madrid Sen Madrid densin
Es de İzmir O İzmir den
Somos de Ankara Biz Ankara danız
Sois de Mallorca Sizler mallorca dansınız
Son de Adana Onlar Adana dan

---

ispanyolca gelecek zaman 1
İspanyol dilinde gelecek zaman kullanılırken kurallı fiillere getirilecek şahış ekleri aşağıda sunulmuştur. Unutulmaması gereken nokta kurallı fiilin hangi ekle bittiği önem taşımamaktadır.

é
ás
á
emos
éis
án
AMAR BEBER SERVİR
Amaré Beberé Serviré
Amarás Beberás Servirás
Amará Beberá Servirá
Amaremos Beberemos Serviremos
Amaréis Beberéis Serviréis
Amarán Beberán Servirán

TOMAR CONOCER DORMİR
Tomaré Conoceré Dormiré
Tomarás Conocerás Dormirás
Tomará Conocerá Dormirás
Tomaremos Conoceremos Dormiremos
Tomaréis Conoceréis Dormiréis
Tomarán Conocerán Dormirán

Gelecek zaman çekiminde ekleri fiilin üzerine ekliyoruz.Eki eklerken kurallı fiilin hangi ekle sonlandığı önemli değil.

---

ispanyolca gelecek zaman 2
Bu sayfada gelecek zamanda kuralsız fiilerin çekimlerini sunacağız.
Dikkat edilmesi gereken fiilin aldığı yeni şekildir.
Kurallı fiil çekiminde kullanılan şahış ekleri değişim geçirmiş fiillerin üzerine eklenmektedir.

"e" düşmesi
caber.......cabr
poder........podr
saber........sabr
querer.......querr
haber........habr

çift harf düşmesi
hacer.....har
decir......dir

ikili kuralsızlık
poner......pondr
salir.......saldr
tener........tend
valer.......valdr
venir........veldr

"caber" fiilini gelecek zamanda çekelim.
önce fiilin
gelecek zaman kökü
alınır
"cabr"
cabr é
cabr ás
cabr á
cabr emos
cabr éis
cabr án

"hacer" fiilini gelecek zamanda çekelim.
önce fiilin
gelecek zaman kökü
alınır
"har"
har é
har ás
har á
har emos
har éis
har án

"poner" fiilini gelecek zamanda çekelim.
önce fiilin
gelecek zaman kökü
alınır
"pondr"
pondr é
pondr ás
pondr á
pondr emos
pondr éis
pondr án

decir fiilini gelecek zamanda çekelim.
önce fiilin
gelecek zaman kökü
alınır
"dir"
dir é
dir ás
dir á
dir emos
dir éis
dir án

querer fiilini gelecek zamanda çekelim.
önce fiilin
gelecek zaman kökü
alınır
"querr"
querr é
querr ás
querr á
querr emos
querr éis
querr án

saber fiilini gelecek zamanda çekelim.
önce fiilin
gelecek zaman kökü
alınır
"sabr"
sabr é
sabr ás
sabr á
sabr emos
sabr éis
sabr án

---

ispanyolca gelecek zaman 3
Aşağıdaki tablolarda önemli kuralsız fiillerin çekimleri sunulmuştur.
İnceleyeceğiniz tablo uzun bir çalışmanın ürünüdür.

ESTAR SER QUERER
Estar é Ser é Querr é
Estar ás Ser ás Querr ás
Estar á Ser á Querr á
Estar emos Ser emos Querr emos
Estar éis Ser éis Querr éis
Estar án Ser án Querr án

DECİR HACER
Dir é Har é
Dir ás Har ás
Dir á Har á
Dir emos Har emos
Dir éis Har éis
Dir án Har án

DAR VER
Dar é Ver é
Dar ás Ver ás
Dar á Ver á
Dar emos Ver emos
Dar éis Ver éis
Dar án Ver án

HABER PODER SABER CABER
Habré Podré Sabré Cabré
Habrás Podrás Sabrás Cabrás
Habrá Podrá Sabrá Cabrá
Habremos Podremos Sabremos Cabremos
Habréis Podréis Sabréis Cabréis
Habrán Podrán Sabrán Cabrán

VENİR VALER SALİR TENER PONER
Vendré Valdré Saldré Tendré Pondré
Vendrás Valdrás Saldrás Tendrás Pondrás
Vendrá Valdrá Saldrá Tendrá Pondrá
Vendremos Valdremos Saldremos Tendremos Pondremos
Vendréis Valdréis Saldréis Tendréis Pondréis
Vendrán Valdrán Saldrán Tendrán Pondrán

---

ispanyolca ispanyol alfabesi
Aşağıda ispanyol alfabesinin içerdiği harfler ve okunuşları sunulmuştur..

Harf Harfin Adı Okunuşu
A A A
B BE B
C CE "TH" VEYA K
CH CHE Ç
D DE D
E E E
F EFE F
G GE H VEYA G
H HACHE OKUNMAZ
I İ İ
J JOTA H
K KA K
L ELE L
LL ELLE Y
M EME M
N ENE N
Ñ ENE NY
O O O
P PE P
Q CU K
R ERRE R
RR
S ESE S
T TE T
U U U
V UVE B
W UVE DOBLE V
X EQUİS KS VEYA S
Y İ GRİEGA İ
Z ZEDA ZETA TH

---

ispanyolca -miş yapılı ortaç ( Participio Passato)
"Participio Passato" en basit anlamda sıfat fiil anlamına gelir. Fiil'e -miş takısı kazandırır. Geçmiş zamanların çekiminde kullanılmaktadır.

Aşağıda kurallı çekimler için geçerli ekler verilmiştir.

AR ER IR
Ado Ido Ido

Aşağıda bazı kurallı fiillerin çekimleri sunulmuştur.

ACTUAR TRAER OIR
Actuado Traido Oido

PENSAR CAER REUNIR
Pensado Caido Reunido

Aşağıda en sık kullanılan kuralsız fiiller için gerekli çekimler sunulmuştur.

Abrir Abierto
Cubrir Cubierto
Decir Dicho
Escribir Escrito
Hacer Hecho
Morir Muerto
Poner Puesto
Romper Roto
Ver Visto
Volver Vuelto


Fiillerin "participio" şekilleri, geçmiş zaman çekimlerinde kullanıldıklarında cinssizdir; sıfat olarak kullanıldıklarında ise bağlı oldukları ismin cinsine uyarlar.

---

ispanyolca ulaç(gerundio)
Ulaç, en basit anlamda devam etmekte olan eylemi gösterir.

Aşağıda kurallı çekimler için geçerli ekler verilmiştir.

AR ER IR
Ando Iendo Iendo

Aşağıda bazı kurallı fiillerin çekimleri sunulmuştur.

ACTUAR COCER LUCIR
Actuando Cociendo Luciendo

PENSAR CONOCER REUNIR
Pensando Conociendo Reuniendo

Aşağıda en sık kullanılan kuralsız fiiller için gerekli çekimler sunulmuştur.

Mentir Mintiendo
Medir Midiendo
Sequir Siquiendo
Venir Viniendo
Decir Diciendo
Ir Yendo
Poner Puesto
Romper Roto
Ver Visto
Volver Vuelto
Caer Cayendo
Creer Creyendo
Leer Leyendo
Oír Oyendo
Traer Trayendo
Poder Pudiendo
Dormir Durmiendo
Morir Muriendo
Servir Sirviendo
Preferir Prefiriendo
Repetir Repitiendo
Sentir Sintiendo
Pedir Pidiendo


İlk kuralsız grup "e:i ve o:u" değişimlerinden kaynaklanmaktadır.

servir: sirviendo
pedir: pidiendo
decir: diciendo
dormir: durmiendo
morir: muriendo
poder: pudiendo


İkinci grup orthographic değişikliklerden kaynaklanmaktadır.


caer: cayendo
creer: creyendo
huir: huyendo
ir: yendo
influir: influyendo
oír: oyendo
traer: trayendo
leer: leyendo


"Gerundio" nerelerde kullanılacaktır?

Yapılmakta olan bir eylemle aynı anda gerçekleşen bir diğer eylemi ifade eden "gerundio", "nasıl" sorusunu cevaplandırarak asıl fiili tamamlar.

Bu iki türlü olabilir.

Eylemin zamanını gösteren "gerundio", "cuando veya mientras" zarflarıyla yapılan yan cümlelerin yerini alır.

He visto a Emre cuando salıa de la escuela
He visto a Emre saliendo de la escuela
Emre ' yi okuldan çıkarken gördüm

Eylemin nasıl yapıldığını gösterir.

El hombre llego corriendo
Adam koşarak geldi.

Başak me lo pidio llorando
Başak benden bunu ağlayarak istedi

Emre me dijo llorando
Emre ağlayarak bana söyledi

Herhangi bir eylem olduğu sırada devam etmekte olan başka bir eylemi ifade etmekte de kullanılır.

Estando en el parque, vi a su padre
Parktayken babanızı gördüm
Viajando por Espana estuve tres dias en Barcelona
İspanya içinde seyahat ederken üç gün Barcelona'da bulundum.

"En" edatıyla birlikte kullanıldığında, hemen sona erecek bir eylemi bildirir.

En acabando de trabajar, comeré
işimi bitirdikten sonra,yemek yiyeceğim.

"Estar" yardımcı fiiliyle devam etmekte olan zamanı belirtmekte kullanılır.

Estoy esperando
Bekliyorum
Estaba discutiendo
Tartışıyordum