Sayfalar

▼

19 Mart 2014 Çarşamba

Kur'an mealleri

Kur'an mealleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Atla: kullan, ara
Basmala.svg
İslâm’da Kur'ân-ı Kerîm
HolyQuran.png
Allah-green.svg İslam Portalı
Kur'ân meâli, basit anlamda Kur'an'ı oluşturan sure ve ayetlerin tümünün Arapça dışında bir dile tercüme edilerek açıklanmış halidir. Arapça kökenli bir kelime olan "meâl"; "meydana gelen netice", "mana", "anlam", "sonuç" anlamlarına gelir.[1]


Tarihçe[

Kur'an yazılırken, yakın ulus/kâvimlere tebliğ amaçlı olarak çeviriler hazırlanıyor ve elçiler gönderiliyordu. Aynı zamanda değişik dillere sahip uluslar Müslüman olduklarında Kur'anı kendi dillerine çeviriyordu. Örneğin İranlı olan Selman-ı Farisi Kur'an'ı Farsça'ya çevirmişti. İlk tercümeler Farsça ve Türkçe dillerindeydi. Batı'da Latince olarak tercümenin tarihi 1143'tür. Bu tercüme 1543'te basılmıştır.
Günümüze ulaşan en eski elyazması Türkçe meâl Şirazlı Hacı Devletşah oğlu Muhammed'in istinsah ettiği (1333) meâldir ve Türk-İslam Eserleri Müzesi'ndedir. Süleymaniye Kütüphanesi'ndeki bir nüsha Harezm Türkçesi'nde yapılmıştır.

Mütercim[değiştir | kaynağı değiştir]

Kur'ân-ı Kerîm meâli hazırlayan kişilere mütercim adı verilir. Kur'an’daki âyetlerin bir kısmı anlamı açık, hüküm ihtivâ eden âyetler olmakla beraber, bazı âyetler ise yoruma açık âyetlerdir. Bu durum Kur'ân-ı Kerîm’in Âl-i İmrân Sûresi’nin yedinci âyetinde şöyle belirtilmektedir:
“Sana bu muazzam kitâbı indiren O’dur. Onda Kitâb’ın temelini oluşturan kesin anlamlı (muhkem) âyetler vardır, diğer bir takımları da müteşâbihattır (çeşitli anlamları olanlardır). Ama kalplerinde eğrilik olanlar, fitne çıkarmak ve te’vilini aramak (kendi keyiflerine göre yorumlamak) için sadece onun müteşâbih (çeşitli anlamlı) olan âyetlerinin ardına düşerler. Hâlbuki onların gerçek yorumunu (te’vilâtını) ancak Allah bilir. İlîmde rusûhu (derinleşmiş) olanlar da: “Âmennâ, biz ona imân ettik, hepsi Rabbimizin indindendir (katındandır),” derler. Gelgelelim, bunları ancak akıl sâhiplerinden başkası düşünemez.[2]”
108inci Kevser Suresinin eski bir meâli.
Kur'ân meâl veya tercümelerini hazırlayanların belirli dini kaygılardan uzak şekilde, sadece sosyal bilimlerin ve din bilimlerinin ışığında, filoloji, antropoloji, dinler tarihi, mitoloji gibi donanımlara sahip olarak tercüme yapmaları Kur'ân-ı Kerîm’in anlaşılması konusuna objektif katkılar sunması açısından değerli bilgiler sunabilir.

Meâl ve tefsir arasındaki fark[

Meâl, Kur'an ayetlerinin tercümesi, tefsir ise ayrıntılı açıklamasıdır. Türkiye’de basılan meâllerin bir çoğunda sayfa orta alanı Arapça metin, sayfa kenarları ise ayet sırası ile Arapça metnin Türkçe okunuşu ve hemen altında Türkçe anlamı şeklindedir.
Tefsirler ise meâle ilave olarak, ayetleri tek tek (örn. Bakara Suresi 45. ayeti) veya gruplandırarak (Bakara Suresi 45-46. ayetler) ilgili meâlin/meâllerin sonuna eklenen açıklama bölümünden oluşur.

Türkçe meâller[

Matbû meallerin bazıları sadece meâl, bazıları ise meâl ve Tefsirdir.


Meâl Tarzı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kur’ân meâllerinin ilk şekilleri satırarası kelime açıklamaları halindedir. Günümüzde kullanılan usul ise orijinal metnin yanında Türkçe metnin verilmesidir. Bazıları kelime kelime çeviri yapmakta, bazıları nüzul sebepleri ve tarihsel bilgileri sunmaktadır. Bir kısmı güncel fıkhi ve siyasi meseleleri dipnotlarla vermekte, bir kısmı şiir söyleyişiyle sunmaktadır. Bu meallerin dahi dili 1900'lerden beri değişen Türkçeye paralel olarak özleştirilmiştir.
TemizleVikipedi'nin kalite standartlarına ulaşabilmesi için, bu maddenin veya bir bölümünün temizlenmesi gerekmektedir.
Görüşlerinizi lütfen tartışma sayfasında belirtiniz.

Kur'an’ın Türkçe meâlleri[



MütercimMeal adıYayıneviYayın yılı
A. Adnan SütmenKur'ân-ı Kerîm'in Meâlen Manzum Açıklaması1984
Abdülbaki GölpınarlıKur'ân-ı Kerîm'in Anlamı1955
Abdullah Âtıf TüzünerKur'ân-ı Kerîm ve Türkçe Meâli1970
Abdullah AydınKur'ân-ı Kerîm ve Meâl-i Celîlesi1979
Abdurrahman AbdullahoğluÂyetlerin iniş sırasına göre meâlOzan Yayınları
Adem UğurKur'ân Meâli
Ahmed DavudoğluKur'ân Meâli
Ahmet Ağırakca – Beşir EryarsoyKur'ân MeâliBurç Yayınları1995-1999
Ahmet Ağırakca – Beşir EryarsoyNüzul Sebepli Kur'ân Meâli
Ahmet OkutanKur'ân-ı Kerîm'in konularına göre ayrılmış Türkçe anlamı1967
Ahmet TekinKur'ân'ı Anlamaya Doğru -Tefsîrî Meal-
Ali BulaçKur'ân-ı Kerîm'in Türkçe anlamı1983
Ali Fikri YavuzKur'ân-ı Kerîm ve Meâli Âlîsi1967
Ali Özek-Hayreddin Karaman vd.Kur'ân-ı Kerîm Meâli1982
Ali Rızâ SağmanLafzen ve Meâlen Kur'ân-ı Kerîm'in Tercemesi1980
Bekir SadakAhmet Hulusi Kur'ân-ı Kerîm Meali1998
Besim AtalayKur'ân-ı Kerîm1962
Cemil SaidKur'ân-ı Kerîm Tercemesi1924
Diyanet İşleri BaşkanlığıDiyanet İşleri MeâliDiyanet İşleri Başkanlığı1990
Diyanet VakfıKur'ân-ı Kerîm MeâliDiyanet Vakfı1993
Edip YükselMesaj: Kur'ân Çevirisi2000
Elmalılı Muhammed Hamdi YazırHak Dini Kur'an Dili1935
Enver BaytanKur'ân-ı Kerîm ve Türkçe Meâl-i Âlîsi1987
Hacı Murad Sertoğluİslâm'ın mukaddes kitabı Kur'ân-ı Kerîm'in Türkçe tercüme ve tefsîri1955
Halil UysalKelime MeâliKitap Kent
Hasan Basri ÇantayKur'ân-ı Kerîm ve Meâl-i Kerîm1952
Hikmet TaşkınKur'ân bize ne diyor?Madve Yayınları1989
Hüseyin Atay-Yaşar KutluayKur'ân-ı Kerîm ve Türkçe anlamıDiyanet İşleri Başkanlığı1961
İmam İskender Ali Mihr [3]Kelime Kelime Kur'ân MeâliMihr Yayınları2000
İsmâil Hakkı BaltacıoğluKur'ân Meâli1957
Mehmet Zeki Duman, Prof.Dr.Beyanu'l Hak - Kur'ân-ı Kerîm'in Nüzul Sırasına Göre TefsiriFecr Yayınevi2006
MevdûdîMevdûdî Meâliİnkılâp Yayınları
Muhammed EsedMuhammed Esed Meâli
Muhammed Fuad Abdulbâkî
Muhammed HamidullahKitâb-ul AzîzBeyan Yayınları
Ömer Feyzi MardinKur'ân-ı Kerîm tefsirli ve fihristli1950
Ömer Rızâ DoğrulTanrı Buyruğu1934, 1980
Osman NebioğluTürkçe Kur'ân-ı Kerîm1957
Prof. Dr. Ömer Özsoy – Prof. Dr. İlhâmi GülerKonularına Göre Kur'ân MeâliFecr Yayınları
Sadık Türkmenİniş Sırasına Göre Kur'ân; Akıl ve Bilim Işığında Türkçe Çeviri.Sadık Türkmen Yayınları2006, 2009, 2010
Sadi IrmakKutsal Kur'ân Türkçe Meâli1962
Suat YıldırımKur'ân-ı Kerîm MeâliDefine Yayınları1998
Süleyman AteşKur'ân-ı Kerîm Meâli1975
Mahmud UstaosmanogluKur'ân-i Mecid ve Meal Tefsir AlisiAhiska Yayinevi
Ziyâ Kazıcı-Necip TaylanKur'ân-ı Kerîm Meâli1977
Mustafa İslamoğluHayat Kitâbı Kur'ân, Gerekçeli Meâl-Tefsir2011
Prof. Dr. Mustafa ÖztürkKur'ân-ı Kerîm Meâli & Anlam ve Yorum Merkezli Çeviri2012
Hakkı YılmazNüzul Sırasına Göre Necm Necm Kur'ân'ın Türkçe Mealiİşaret Yayınları2012
Yaşar Nuri ÖztürkTürkçe Kur'an çevirisiSesli
Yasin Suresi 33-34üncü âyetlerinin Çince tercümesi.

Kur'ânın Türkçe Tefsirleri[

Hicazî Hattı ile yazılmış Yedinci yüzyıla ait tarihi bir Kur’ân-ı Kerîm.

Türkçeye tercüme edilmiş tefsirler[

Kıraât usûllerini gösteren Kûfi Hat sanatı ile yazılmış bir Kur’ân.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ http://www.osmanlimedeniyeti.com/makaleler/sozluk/osmanlica-sozluk-m.html
  2. ^ Tefsir-î Keşşaf, Cilt: 1, Sayfa 1361. (Âl-i İmrân Sûresi’nin yedinci âyetinde bu te’vilâta dâir beyânat vardır.)
  3. ^ http://www.kuranmeali.org/kuran_meali.aspx
zaman:

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder