Yabancı Dil Bölümü Meslekleri

YABANCI DİL ALANINDAKİ MESLEK GÖREV VE TANIMLARI
A. ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ

Bilgi çağı toplumunun gereksinimleri doğrultusunda yabancı dil öğrenimi ve kullanımı kaçınılmaz hâle gelmektedir. Nitekim iletişim alanındaki hızlı değişim çok yakından gözlemlediğimiz bir olaydır. Günlük yaşantımızın bir parçası hâline gelmiş olan medya, bilgisayar sistemleri ve internet; kişiler, ülkeler ve kıtalararası iletişimi büyük ölçüde hızlandırmıştır. Bu bağlamda yabancı dil kullanımı da yaşamın önemli bir parçası hâline gelmiştir. Dolayısıyla ülkemizde ilköğretim, ortaöğretim ve yüksek öğrenim kurumlarında yabancı dil eğitimine verilen önem gün geçtikçe artmaktadır.

B. ALANIN ALTINDA YER ALAN MESLEKLER

Yabancı Dil Öğretmenliği
Filoloji (Dil ve Edebiyat)
Mütercim Tercümanlık
Dil Bilimi
Turist Rehberliği
Yabancı Dil Öğretmeni (İngilizce, Almanca, Fransızca, Arapça, Japonca, Rusça)
Tanımı

İlköğretim ve ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilere müfredatlarındaki İngilizce, Almanca, Fransızca, Arapça, Japonca, Rusça; dilbilgisi, konuşma, yazma, dinleme, okuma ve anlama becerileri kazandırma bilgi ve becerisine sahip kişidir.

Görevleri

Ø Eğitim vereceği grubun düzeyine uygun bir çalışma planı hazırlama, bu planı uygulayarak öğrencilere alanı ile ilgili bilgi ve beceri kazandırmak,

Ø Öğrencilerin başarılarını değerlendirme, başarıyı artırıcı önlemler almak,

Ø Alanı ile ilgili gelişmeleri izleme, bunların öğretim programlarına yansıtılması için ilgililere önerilerde bulunmak,


Filolog

Tanımı

Çeşitli ülkelerin edebiyat tarihini, edebi eserlerini, kültürünü, dilini, eserlerin yazıldığı dönemleri siyasal yaşantısını ve fikir akımlarını aktarabilen; o dilde şiir, tiyatro, roman, kısa öykü, ve eleştiri metinlerini çözümleme bilgi ve becerisine sahip kişidir.

Görevleri

Ø Uzmanlaştığı alanın dilini ve o dilin gelişimini çok iyi bilmek,

Ø Yabancı dil ve kültürlerle ilgili araştırmalar yapmak,

Ø Metin çözümlemeleri ve eleştiri yapmak,

Ø Kendi alanındaki ülkenin edebiyat tarihini, edebi eserlerini, kültürünü ve dilini çözümlemektir.


Dil Bilimci

Tanımı

Ana dil esas olmak üzere çeşitli dillerin yapıları, kullanımları ve tarihleri ile ilgili araştırma ve inceleme yapma bilgi becerisine sahip kişidir.

Görevleri

Ø Dilleri araştırmak, incelemek ve bu alanda yöntem geliştirmek,

Ø Dillerin yapısı, kullanımı ve tarihi hakkında araştırmalarda bulunmak,

Ø Dil aileleri hakkında araştırmalar yapmak,

Ø Elde ettiği verileri değerlendirerek dillerin yapısı kullanımı ve tarihi ile ilgili bilgiler oluşturmaya çalışmak,

Ø Değişik ülke ve toplumların sembol-sistem biçiminde kullandıkları ortak nitelikli iletişim sistemini incelemektir.

Mütercim Tercüman

Tanımı

Anadilini ve en az bir yabancı dili çeviri yapabilecek düzeyde bilen; her iki dilin kültürü ve kurumları konusunda bilgili, sosyal bilimler, siyaset bilimi, ekonomi, edebiyat, tarih gibi konularda kuramsal ve eleştirel bilgi birikimine sahip ve terminolojileri bilen, yazılı ve sözlü çeviri yapabilen kişidir.

Görevleri

Ø Çeviri yapacağı dilde yazılı edebi eserleri, metinleri, bilimsel makaleleri, gazete ve dergileri, siyasi, hukuki, ekonomik teknik ve diğer türdeki eserleri dikkatle okumak,

Ø Metnin anlam bütünlüğünü ve ifade doğruluğunu bozmadan diğer bir dile tam olarak çevirmek,

Ø Yapılan çevirilerin doğruluğunu kontrol etmek,

Ø Simültane (eşzamanlı) çeviri yapmaktır.

Turist Rehberi

Tanımı

Çağdaş turizm anlayışına uygun olarak yabancı dil bilen, turistik yerlerde görev yapabilecek yüksek düzeyde bilgi ve beceriye sahip kişidir.

Görevleri

Ø Uzmanlaştığı alandaki yabancı dile hâkim olmak,

Ø Tanıttığı bölgenin tarihine ve kültürüne hâkim olmak ve bunu yabancı dille turistlere aktarmak,

Ø Sorumluluğundaki grubun sorunlarının çözümüne yardımcı olmak,

Ø İnsan ilişkilerinde başarılı olmaktır.

C. MESLEK ELEMANINDA ARANAN ÖZELLİKLER

Yabancı Dil Öğretmenliği programında okumak isteyen bir öğrencinin;

Üstün akademik yeteneğe sahip
Sözlü ifade gücü gelişmiş
Sabırlı
İnsanlarla iletişim halinde olmayı seven
Yaratıcı zekâ ve güçlü bir belleğe sahip bir kimse
olması beklenir.
Dil Bilimi programını tercih etmek isteyen öğrencinin;

Farklı kültürleri tanımaya ilgi duyan,
Dile yatkınlığı olan,
Araştırmayı ve ayrıntılarla uğraşmayı seven,
Sabırlı,
Tarih, sosyoloji gibi alanlarla ilgili
Güçlü bir belleğe ve dikkate sahip bir kişi
olması beklenir.
Filoloji ve Mütercim Tercümanlık programını tercih etmek isteyen öğrencilerin;

Üst düzeyde genel akademik ve sözel yeteneğe sahip,
Üst düzeyde okuduğunu anlama gücüne ve güçlü bir belleğe sahip,
Yabancı dillerle ve kültürlerle ilgili,
Uzun süre yazılı metinler üzerinde çalışma yapmaya istekli bireyler olmaları
gerekir.
Turist Rehberliği programını tercih etmek isteyen öğrencilerin;

Kolay iletişim kurabilen,
Dış görünümüne dikkat eden temiz ve bakımlı ,
Bir yabancı dili çok iyi konuşabilen,
Yeni insanlarla tanışmaktan hoşlanan,
Gezmeyi seven ve değişiklikten hoşlanan,
İnsanlarla karşı saygılı, güvenilir ve güler yüzlü,
Bir grubun sorumluluğunu üstlenecek güven ve cesarete sahip,
Konuşması düzgün, anlaşılır ve ses tonu yumuşak bir kimse olması gerekir.

D. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Yabancı dil öğretmenlerinin çalışma ortamları genellikle okullar ya da dershaneler olduğundan kapalı ortamlardır. Bu meslek insanlarla bire bir iletişim kurmayı gerektirir. Filolog ve dil bilimcilerin çalışma ortamları çalıştıkları sektöre göre değişiklik gösterir. Açık veya kapalı mekânlar olabilir. Mütercim tercümanlar genellikle kapalı ortamlarda tek başlarına ve oturarak çalışırlar. Turist rehberlerinin çalışma zamanları belli değildir. Tam zamanlı, yarı zamanlı, gece, hafta sonu veya mevsimlik çalışabilirler. Yerli ve yabancı turistlerle, otel, restoran personeli ile tur operatörleri, enformasyon memurları ve çok değişik meslek elemanları ile iletişimde bulunurlar. Meslek açık havada çalışmayı ve seyahat etmeyi gerektirir.

E. İŞ BULMA İMKÂNLARI

Yabancı dil öğretmenleri; Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmî, özel okul ve dershanelerde öğretmenlik yapabilirler. Yabancı dil ile öğretim yapan üniversitelerin hazırlık okullarında okutman olarak çalışabilirler. Yabancı dil bilmeyi gerektiren bazı özel kuruluşlarda görev alabilirler.

Filologlar (Dil ve Edebiyat mezunları); Kültür ve Turizm Bakanlığı başta olmak üzere resmî kuruluşların dış ilişkiler servisinde, medya ektöründe (TV ve gazetecik, yayıncılık, reklâm), sektörlerin halkla ilişkiler ve insan kaynakları birimlerinde, tiyatro – sinema alanlarında çalışabilirler.

Mütercim Tercümanlar; elçilikler, Dışişleri Bakanlığı , Devlet Bakanlıkları, Başbakanlık, tercüme büroları, yayınevleri, dergiler, gazeteler, film stüdyoları ve uluslararası kuruluşlarda görev alabilirler. Ayrıca mütercim tercümanlar özel büro açarak bağımsız da çalışabilirler.

Dil Bilimiciler; özel sektörde halkla ilişkiler bölümlerinde, çeviri bürolarında, bankaların dış ilişkiler ve kambiyo servislerinde görev yapabilirler.

Turist Rehberleri; Turizm Bakanlığı ve bağlı birimlerinde, özel turizm şirketlerinde, seyahat acentelerinde iş bulabilirler. Söz konusu meslek alanlarında öğrenimini tamamlayan kişiler yukarıda belirtilen meslekî alanlar arasında geçiş yapma imkânına sahiptirler. Örneğin öğretmenlik sertifikası olan bir mütercim tercümanın öğretmenlik yapabilmesi gibi…

F. EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI

Türkiye’de yabancı dil eğitimi ilköğretim 4. sınıftan itibaren başlamaktadır. Ortaöğretim seviyesinde farklı kategorilerdeki ortaöğretim urumlarında değişik yabancı dil programları uygulanmaktadır. Yüksek öğrenimini yabancı dil ile ilgili bir bölümde yapmak isteyen öğrenciler 9. sınıftan yabancı dil alanına yönelmelidirler. Okullarında yabancı dil bölümü açılmasına imkân olmayan öğrenciler, okullarının belirlediği yabancı dil bölümü olan bir okula yönlendirilirler. Ortaöğretim kurumlarında yabancı dil alanında sözel derslerin yanı sıra haftalık 12 saatlik bir dil programı uygulanmaktadır. Dil alanında öğrenim görmediği hâlde yüksek öğrenimini bu alanda yapmak isteyen öğrencilerin, ÖSS de katsayı oranı daha düşük olacaktır. Yabancı dil eğitimini lisans düzeyinde tamamlayanlar, diğer tüm ana bilim dallarında olduğu gibi, alanlarında veya ilgi duydukları bölümlerde yurt içinde ve yurt dışında yüksek lisans ve doktora programlarına devam edebilirler. Yükseköğrenimini herhangi bir yabancı dil alanında yapmak isteyen öğrenciler sınava İngilizce, Fransızca, Almanca dillerinden birini seçerek gireceklerdir. Ayrıca, yabancı dil bilme ayrıcalığına sahip kişiler, KPDS, TOEFL, IELTS, Proficency gibi uluslararası geçerliliği olan sınavlarda başarılı olmak şartıyla daha kazançlı işlerde çalışabilirler.