1. TANIM
İngilizcede ve Türkçede tümceler birbirlerine basit bağlaçlarla bağlanabildikleri gibi, çeşitli tamlamalar yapılarak da bağlanabilirler. Bu yapılar İngilizcede Clause Sentence, Super Structure gibi adlar alır.
Ana fikri taşıyan ve mutlaka tam bir yargı oluşturan tümceye "Baş / Ana Tümce" (= Main Clause), her türden diğer bileşene ise "İkincil / Yan Tümce" (= Secondary / Subordinate Clause) denilmektedir.
When
I met him, he was in the army.
Yan tümce Ana tümce
2. ÇEVİRİ
İŞLEMİ Tümce içindeki görevleri "özne" [1] ya da "nesne" [2] yerine geçmek olduğunda ikincil tümceler basit tümce yapısının özne ya da nesneleri olarak kabul edilebilir ve Türkçeye rahatlıkla aktarılabilirler. Relative Clause ve Noun Clause bu tür yapılardır.
The
sentence (that) I am reading is a complex clause sentence. [1] (Relative
Clause)
They
say that it is easy to make a noun clause. [2] (Noun Clause)
Comparison
Clause
ve Adverbial Clause yapılarda ise bir tümcecik / yan tümce + ana
tümce durumu söz konusudur ve çeviri işlemini de buna göre yapmak
gerekecektir. Bu durum biri Noun Clause [1] diğeri ise Adverbial
Clause [2] olan iki tümcenin çevirisi ile açıklanırsa:
Tom
claims that the a child stole his vallet. [1]
tümcesinde,
Tom
claims (that) a child stole his vallet.
şeklinde bir
yapı mevcuttur. İngilizce bir basit tümce (S + V + O) Türkçeye S + O + V (Ö+ N+ Y) şeklinde aktarılabileceğine göre, önce kendi içinde bir basit tümce yapısı taşıyan "nesne" Türkçeye çevrilirse:
..
(that ) a child stole his vallet.
.. bir çocuğun cüzdanını çaldığını
Bu nesne tüm
tümceye eklendiğinde,
Tom
claims that a child stole his vallet.
Tom
bir çocuğun cüzdanını çaldığını iddia ediyor
çevirisi
ortaya çıkacaktır. Oysa bir adverbial clause olan
Because
he was late, he missed the bus.
tümcesi
incelendiğinde ise,
Because
he was late, he missed the bus
Yan
tümce
Ana tümce
yapısı ortaya
çıkmaktadır. Bu durumda da çeviri işlemi,
Because
he was late, he missed the bus.
(O) geç kaldığı için (o) otobüsü kaçırdı.
şeklinde
olacaktır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder