Dil Öğretim Yöntemleri

Dil öğrenimi “anlamlar ve seslerden oluşan yeni bir dizgenin edinimi, bu dizgeye ilişkin konuşma kuralları ile iletişim işlevlerinin değişik biçemlerinin öğrenilmesi, uygun ve geçerli olarak kullanılması” demektir. Dil öğretimi ise yeni bir dil dizgesinin kazanılmasında öğrenciyi bilgilendirici ve yönlendirici çalışmaların bir bütünü olarak tanımlanabilir. Dil öğretimini temelde eğitimbilimsel, ruhbilimsel ve dilbilimsel bilgiler yönlendirmektedir. Kuramsal ilke ve varsayımların dil öğretimine yansıması, yaklaşım, yöntem ve teknik çeşitliliğinde öğretim sürecinde izlenen yolu belirler.
Dil öğretiminin çok eskilere dayanan bir tarihçesi vardır. Bu uzun geçmişin birikimi yanında dil öğretiminin ağırlığı 20. yüzyılda daha da artmış durumdadır. Karmaşık iletişim ağı içinde evrenin küçülmesi günümüzde yabancı dilin önemini daha da belirginleştirmiştir. Tek bir toplumda bile iki ve çok dillilikten söz edilen bir konumda bir değil birkaç yabancı dil öğrenmek akademik ya da meslek yaşamında da çoğu zaman bir önkoşul gibi görülüyor. Öte yandan bu kaçınılmaz zorunluluk dil öğretimine her zamankinden yoğun ve bilinçli bir biçimde eğilmeyi gerektiriyor. Bunun sonucu olarak günümüzde geçmişten gelen birikimleri de içine alan yönelişlere tanık oluyoruz.
Bugüne kadar dil öğretiminde birçok yöntem oluşturulmuş ve uygulanmıştır. Buna rağmen dil öğretiminde karşılaşılan güçlükler geçmişte olduğu gibi günümüzde de güncelliğini korumakta, dil öğretimiyle ilgili çeşitli sorunlar varlığını her durumda sürdürmektedir. Dil öğretiminin kimi yönleri ivedi çözümler beklemektedir.
 DİL ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ
Yaygın dil öğretim yöntemlerine geçmeden önce yöntem kavramını ve ilişkili kavramları açıklamak gerekir.
Yöntem kavramına bir açıklık getirme çabası ilk olarak Edward Anthony ile şekillendiği görülür. Yöntem kavramını ve ilişkili kavramları belirlemeyi amaçlayan Anthony, yaklaşım, yöntem ve teknik terimlerini tanımlamaktadır:
“Yaklaşım, dil öğretiminin ve öğreniminin doğasına ilişkin bir dizi birbiri ile bağlantılı hipotezdir. Yaklaşım kendi kendini kanıtlar nitelik taşır. Öğretilecek konunun doğasını tanımlar.
Yöntem, tümü de seçilen yaklaşım ile uyum içinde olan ve bu yaklaşıma dayanan dil malzemesinin düzenli sunuluş plânıdır. Yaklaşım kendi kendini kanıtlar nitelik taşırken yöntem sonuca yönelik özelliklerdir. …Bir yaklaşımda birçok yöntem olabilir.
Teknik uygulamaya yönelik özellik taşır: sınıfta gerçekleşenlerle ilgilidir. Belirlenmiş bir hedefe ulaşmak için kullanılan bir yol, strateji ya da plândır. Teknik yöntem ile ve dolayısıyla yaklaşım ile uyum içinde olmalıdır.”
Yani yaklaşım, diğer adıyla strateji, en genel anlamlı olanıdır. Strateji eğitim ve öğretim programını kapsayan anlayışların tamamıdır. Yöntem amaca ulaşmak için tutulan yol, teknik de yöntemin uygulanış şeklidir.
Dil öğretiminde kullanılan yöntemler farklı yazarlar tarafından farklı isimler altında ele alınmışlardır. Buna karşın bilinen belli başlı dil öğretim yöntemleri şu şekilde sıralanabilir:

1. Dil bilgisi-Tercüme Yöntemi
2. Doğrudan Yöntem
3. Okuma Yöntemi
4. Sözel Yaklaşım ve Durumsal Dil Öğretimi
5. İşitsel-Dilsel Yöntem
6. Görsel-İşitsel Yöntem
7. Doğal Yaklaşım
8. Bilişsel Yöntem
9. Toplu Fiziksel Tepki

10.  Sessiz Yol Öğretimi
11.  Topluluk İle Dil Öğretimi
12.  Telkin Yöntemi
13.  İletişimsel Dil Öğretimi
14.  Seçmeci Yöntem
Bu yöntem ve yaklaşımlardan bazıları kendiliğinden, belirli bir dil öğretim geleneğinin bir sonucu olarak meydana çıkmış ve uzun yıllar kullanılmıştır. Bazıları ise mevcut yöntem ve yaklaşımların yetersizliğinden yola çıkan kişilerin güncel ya da moda dilbilim ve benzeri akımların etkisi ile oluşturdukları yöntemlerdir. İkinci grupta yer alan bu yöntemlerden Toplu Fiziksel Tepki, Sessiz Yol Yöntemi, Topluluk ile Dil Yöntemi ve Telkin Yöntemi genelde “alternatif yöntem olarak adlandırılmaktadır ve kullanım açısından yaygınlık kazanmamışlardır.