Kahve hakkında bir web sitesi açınca işe en temelinden başlamanın gerekli olduğunu düşünmekteyim. Yani kahvenin özünden, kahvenin bitki halinden.
Kahve bitkisi latince adıyla rubiaceae Türkçe adı ile kökboyasıgiller familyasının Coffea cinsinde yer alan bir ağaçtır. Bu ağacın meyvelerinin çekirdekleri ise bildiğimiz kahve çekirdekleridir. Dünyada pek çok alt türü olan kahvenin, bu sitede ilerleyen günlerde tüm alt türleri hakkında detaylı paylaşımlarda bulunacağımı belirteyim.
İçtiğimiz kahve, işte yukarıda bahsettiğim bitkinin çekirdeklerinin kavrulup öğütülmesi ile elde edilir. Çok çeşitli kahve hazırlama metodları bulunmaktadır ve bu sitede kahve hazırlama metodlarından da ayrıntılı şekilde bahsedilecektir.
Kahve Kelimesinin Kökeni :
Kahve kelimesi, kahve ağacının ilk keşfedildiği yerin adından gelir. Kahve ağacı ilk olarak Habeşistan’ın Kaffa ( Qahwah) yöresinde bulunmuştur. Kahve çekirdeklerinin işlenip içecek olarak tüketilmesi henüz bilinmiyorken, kahve kelimesi Arapça’da şarap yani keyif veren içki anlamında kullanılıyordu. Kahve kelimesinin bugünkü anlamı 14. yy’da gelişmiştir.
Coffea Ağacı ve Özellikleri :
Coffea yani kahve ağacı beyaz çiçkeler açar. Bu çiçeklerden kiraza benzeyen kırmızı meyveler oluşur. Bu meyvelerin içinde ise iki iri çekirdek, yani kahve çekirdeği olur. Bir kahve fidanı dikildikten sonra ancak üç yıl sonra meyve vermeye başlar ve otuz ila kırk yıl arasında aralıksız meyve verebilir. Kahve ağacı on metre boya kadar yükselebilen, çok büyük sayılmayacak bir ağaçtır. Bununla birlikte kahve üreticileri meyveleri daha kolay toplayabilmek için kahve ağaçlarını budayarak boylarını dört ila beş metre arasında bir seviyede tutmaktadırlar. Kahve yaprakları defne yaprağına benzer, kenarları dalgalıdır ve kışın yaprakları dökülmez. Ayrıca parlak koyu renkli ve sivri uçludur.
Kahve Yetişen İklim Özellikleri :
Bildiğiniz gibi ülkemizde kahve ağacı yetişmemektedir. Kahve bol yağış ister. Yıllık sıcaklık ortalam 18 ila 24 ° C aralığında olması gerekir. Bu da tropikal bir iklim demektir. Zaten kahve ekvatorın 25 derece kuzet ve 30 derece güney enlemleri arasındaki alanda yetiştirilir. Soğuk yerlerde kahve ağacı ölür ayrıca ani ısı değişiklikleri de kahve ağacı için zararlıdır.
Yukarıda pek çok kahve türü olduğundan bahsettik. Bununla birlikte en çok, hatta neredeyse tamamen tarımı yapılan türleri coffea arabica ( Arap kahvesi ), ve coffea ronusta türleridir.
Kahve Çiçeği :
Kahve tropikal bölgede yetiştiğinden yılda iki ya da üç defa çiçek açar. Çiçeklerin beyaz renkli olduklarını söylemiştik. Kahve çiçeğinin güzel ve keskin bir kokusu vardır.Bu koku biraz yasemin çiçeğine benzer. Bir kahve ağacının dallarında otuz binden fazla çiçek bulunabilir. Kahve ağaçlarının bul bulunduğu bir yerde, kahve ağaçları çiçek açınca gezmek, hele de çiçeklerin kokusunu seviyorsanız muhteşem bir deneyimdir. Bununla birlikte kahve çiçekleri çok kısa ömürlüdürler ve bir kaç saat içinde solup dökülürler.
Kahve Meyvesi Ve Çekirdeği :
Kahve meyvesi kiraza çok benzer demiştik. Bu nedenle kahve kirazı olarak da adlandırıldığı olur. Her meyve iki iri çekirdek barındırır. Bu çekirdekler uğurböceklerine benzer. Birbirlerine dönük tarafları düz, sırt kısımları ise ovaldir. Yarımaya da benzetilebilir. Her çekirdek aynı zamanda birer kahve tohumu barındırır. Kahve çekirdeklerinin birbirine bakan düz yüzeylerinde sert dokulu bir çizgi vardır. Bu yarığın içi tohum için besi dokusu ile doludur. Bu dokunun dış kısmı oldukça ince bir zarla kaplıdır. Zarın dışı sert bir kabukla çevrelenmiştir. Eğer kahve çekirdekleri tohum olarak kullanılacaksa çekirdekler kabuktan ayrılmadan saklanır.
Bazı kahve ağaçlarının meyvelerinde tek bir çekirdek bulunur. Bu çekirdeği peaberry denir ve de çift çekirdekli meyvelerin çekirdeklerinden çok daha yuvarlaktır. Tek çıkan çekirdekler ayrılır ve çok daha pahalı olarak piyasaya sürülür.
Kahve hasadı aslında zor bir iştir. Bunun da en önemli nedeni kahve meyvelerinin iki hafta içinde çürümeye başlamasıdır. Zaten tropikal, yani nemin ve sıcaklığın yüksek olduğu bir bölgede yetiştiği için, çürüme olayı çok hızlıdır. Çürümeye başlayan meyvelerin çekirdeklerinin kalitesi düşer.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder