Tercüme Yapmanın Zor Yanları

Her ne kadar, mütercim ve tercümanlık, sözlüklerde “çevirmen” olarak karşılık bulsa da, esasında ikisi farklı uzmanlık alanları gerektirmektedir. Yazılı metin tercümelerini yapanlar için, “mütercim”; sözlü metin çevirileri yapan kişiye de “tercüman” denilmektedir. Özellikle son birkaç on yıl içerisinde profesyonellik kazanan tercümanlık ile ilgili bu ayrım, bilhassa günümüzde yazılı tercüme ve sözlü tercüme olarak kendini belirlemiştir. Buradaki ayırım oldukça önemlidir zira her iki çevirinin de kendine has zorlukları, avantajları mevcuttur.

Tercüme Zorlukları

Birbiri arasında aktarım yapılacak her iki dile ve kültüre hâkimiyet; hem yazılı tercümenin hem de sözlü tercümenin olmazsa olmazıdır. Bunların yanı sıra, tercümanın birikimi, genel kültürü de katkı sağlayacaktır. Genel itibariyle tercüme işindeki zorluklar da, birbirinden ayrılmaktadır. Öncelikle yazılı tercüme ilgili zorluklara değinecek olursak; çevirmenden beklenen, kaynak metne sabit kalarak, belirli bir süre içerisinde çeviri sürecini bitirmesidir. Bu hususta, tercüme yapacak kişiye yeterli zamanın verilmemesi, çevirisi yapılacak metin ile ilgili yeterli araştırma yapamamasına neden olacaktır. Bunun yanı sıra, kaynak metnin okunamayacak halde olması, sözcüklerin silinmiş yahut seçilemez durumda olması tercümanın zorlanmasına neden olmaktır. Yazılı tercümanlık, büyük bir ön çalışma ve alt yapı gerektirmektedir. Kaynak dilde kullanılan deyimlerin, esprilerin; özellikle edebi eserlerde yapılan kelime oyunlarının hedef dile aktarılabilmesi özenli bir çalışma ve birikim gerektirmektedir. Tercümanlar arasında, piyasanın duyduğu ihtiyaç doğrultusunda, yazılı çeviri daha çok tercih edilmektedir.
Sözlü tercümenin zor yanları ise, her şeyin anlık olarak gerçekleşmesidir. Dolayısıyla, çoğunlukla tercüman, hazırlık yapacak ya da sözlüklere bakabilecek vakit bulamamaktadır. Bunun yanı sıra yine kaynak konuşmacının konuşma özellikleri, aksanı önemli bir husus taşımaktadır. Sözlü tercümede, konuşmacının kelimelerinden ziyade düşünceleri çevrilmektedir. Bunu yaparken de, konuşmacının hitabeti, tercüman tarafından da yansıtılmalıdır. Sözlü tercümanlar, özel not alma teknik eğitimleri almaktadır. Ancak bunun yanı sıra güçlü bir hafızaya,  hızlı anlayabilme ve aktarabilme gibi özel yetiler de gerektirmektedir.