Türk ve Arap toplumlarının birbirlerine bakışı, Osmanlı
İmparatorluğunun çöküşünden itibaren pek olumlu sayılamazdı. Arap toplumunda
sömürgeci güçlerce, Türk toplumunda Batıcı bir anlayışla düzenlenen eğitim
müfredatı iki tarafın birbirine karşı olumsuz bakışını kışkırtmaktaydı. Türkiye’nin
siyasi ve ekonomik bir güç olarak bölgede belirginleşmesi, bölgenin kültürel
hayatına kendi ürünlerini sunmasıyla da gelişmektedir. Bu bağlamda makalemizde,
Arapça’ya çevrilerek Ortadoğu’da yayınlanan Gümüş dizisi özelinde, Türk
dizilerinin Arap toplumuna ne tür etkiler yaptığını irdelenecektir. Geleneksel
değerlerle Modern çağın değerleri arasında kalan Arap toplumu, Türk dizilerinde
sunulan Müslüman-Modern hayat tarzına temayül göstermektedir. Türkiye dizileri
sayesinde elde ettiği bu popülariteyi ‘yumuşak güç’ kavramı çerçevesinde
değerlendirebildiği takdirde bahsi geçen coğrafyada aşinalık, sempati, prestij, pazar
ve etkinlik imkanları kazanacaktır. Bu çalışmada özelde Gümüş dizisinin, genelde
Türk dizilerinin Arap kamuoyuna etkileri sosyal medya üzerinden incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Arap Toplumu, Gümüş Dizisi, Türk Dizileri, Yumuşak Güç,
Geleneksel Değerler, Muhafazakar Öfke, Sosyal Medya, Popüler Kültür.
Effects of Gumus-Noor Series onto the Arab Public: A Social
Media Study
Abstract
Since the corruption of Ottoman Empire, the view of Turkish and Arab
people is not regarded quite positive. The education system had been provoked this
sight in the Arab people which set up by Colonialists and in the Turkish people set
up by the sense of Westernist. Global forces’ indirect involvement to the region
where shelted important part of world’s oil reserves during decades and their direct
intervention after of 90’s by the Afghanistan and Iraq invasions caused similar
resistances to these global super-powers by the governments and peoples living in
the area. Crystallizing of Turkey as a political and economic power in the region has
been developing by the means of presentation of own products to the region’s
cultural life. In this context, this article will explicate in the case of Gumus Serial
which translated to Arabic and broadcasted in the Middle East effects of Turkish
serials to the Arab people. The Arab people between traditional values and values of
Modern era especially in Yemen, Saudi Arabia and Palestine etc. has been tending
to the Muslim-Modern life style is showed in Turkish serials. Turkey if evaluate the
obtained popularity thanks to its series in the framework of concept ‘soft power’ will
gain familiarity, sympathy, prestige, market opportunities and effienciency in the
mentioned geography. In this study, the effects of Gumus series specificly, generally
Turkish series on Arab public has examined via social media.
Key Words: Arab People, Nur Soap Opera, Turkish Serials, Soft
Power, Traditional Values, Conservative Anger, Social Media, Popular Culture.
Giriş
Medya günümüz toplumunu yönlendiren dördüncü kuvvet olarak
görülmektedir. Medyanın toplumu biçimlendirici ve dönüştürücü etkisi
günümüz Arap toplumlarında daha da şiddetli şekilde ortaya çıkmaktadır.
Uydu kanalları ve sosyal medya imkanlarının artmasıyla, Arap halkları
onyıllardır esaretinde yaşadıkları düşünsel, yönetsel, siyasal cendereleri
zorlamaya başladılar. Türk dizileri de Arap toplumunda büyük beğeniyle
izlenmekte ve toplumun geniş kesiminden çok farklı tepkiler almaktadır. Bu
makalenin konusu olan Gümüş dizisi1 Arap televizyonlarında yayımlanan ilk
Türk dizisi olması sebebiyle ayrıca incelenmeye değerdir. Dizinin
başkarakterlerinden Gümüş’ün, Arap dünyasındaki ismiyle Nur’un, modern
bir külkedisini andıran yaşamöyküsü Türk izleyicisine pek cazip gelmemişti.
O yüzden 100 bölümden sonra devam edemedi. Pembe dizi, asıl patlamayı
Arap Yarımadası’nda yaşadı. Bu durum o kadar ilgi çekti ki, hakkında
yazılan onca makalenin üzerine bu durumu ele alan bir belgesel 2010 yılının
Haziran ayında çekildi.2 Bu dizinin boşanmalara neden olması bir yana
diziyi yayımlayanlar hakkında idam fetvası isteyenler bile çıkmıştır.
Çalışmada Türk dizilerinin Arap halklarının hayranlığını neden kazandığı,
bu bölgedeki Muhafazakar kesimin Türk dizilerine neden öfke duyduğu
araştırılarak, Modern-Müslüman Türk toplumu söylemine katkı olarak ve bir
Yumuşak Güç öğesi olarak Türk Dizilerinin rolü Gümüş Dizisi özelinde
incelenmiştir.
Türk dizilerinin Arap dünyasında karşılaştığı ilgi, pek çok araştırmacı
tarafından bir uluslararası ilişkiler kavramı olan ‘yumuşak güç’ açısından
değerlendirilmiştir. Bir ülkenin yumuşak gücü esas olarak üç kaynağa
dayanır: Kültürü, siyasi değerleri ve dış politikası.6 Yumuşak güç, istenileni
zor ya da ücretle değil de cazibe yoluyla elde etme kabiliyetidir.7
Uluslararası politikada, yumuşak güç üreten kaynaklar büyük ölçüde bir
organizasyon ya da ülkenin kültürünü ifade eden değerlerinden oluşur.8 Türk
dizileri Arap halklarında bir tür özdeşleşme duygusu yaratarak, Türkiye
lehine ‘yumuşak güç’ etkisi oluşturmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder